Pintxos
Het zijn kleine hapjes, luxe borrelsnacks, ze lijken op tapas, maar in Baskenland noem je ze pintxos. En officieel zijn die met een prikker erin. Bilbao staat er bekend om, dus zorg ervoor dat je er zoveel mogelijk proeft, van simpel tot ware kunstwerken op een bordje. In Baskenland eet je de hele avond pintxos, tijdens een lange kroegentocht (‘poteo’) van bar naar bar, met erbij een glas txakoli – Baskische witte wijn – of cider. In Bilbao is eten letterlijk overal, in heel de stad vind je om de paar meter een pintxosbar, met een concentratie in Casco Viejo (het oude centrum) en dan vooral aan de Bidebarrieta Kalea, Posta Kalea en het Plaza Nueva. Sommige bars zitten hier al meer dan honderd jaar. Op het lijstje: Bar Santamaría, Baster, Café Bar Bilbao, Gure Toki en Víctor Montes (sinds 1849).
Guggenheim Museum
De komst van een dependance van het New Yorkse Guggenheim Museum in 1997 betekende veel voor Bilbao, zo niet álles. Ineens stond deze Noord- Spaanse havenstad op de kaart en wilden toeristen ernaartoe, dus waren er ook meer hotels, restaurants en andere voorzieningen nodig. Zo groeide Bilbao uit tot een heerlijke citytripbestemming. De Canadese architect Frank Gehry ontwierp het museumgebouw als een schip, waarbij de op elkaar geplaatste titaniumplaten refereren aan schubben; een verwijzing naar het vissersverleden van de stad. In het museum zie je moderne kunst, van onder andere Andy Warhol, Willem de Kooning en Yoko Ono. Twee wereldberoemde kunstwerken voor de ingang zijn de Maman (de spin) van Louise Bourgeois en Puppy van Jeff Koons, een kleurrijke ‘westie’ vol bloemen. Eten kun je ook uitstekend in het museum, bij Bistró (luxer dan het klinkt) of sterrenrestaurant Nerua. guggenheim-bilbao.eus
Puente La Salve
Vanaf de Puente La Salve heb je waarschijnlijk het mooiste uitzicht (foto!) op het Guggenheim Museum. Als je vanaf de noordoever de Nervión rivier wil oversteken via deze brug, moet je met de lift of trap omhoog. Maar werp dan eerst een blik op de prachtige muurschildering Giltza (‘sleutel’ in het Baskisch) van Christina en Veronica Werckmeister. Het toont twee verschillende vrouwen, de een vertelt, de ander luistert, en het staat voor de dialoog als sleutel naar begrip en tolerantie.
Kunst op straat
Bilbao is inmiddels doordrenkt van kunst en creativiteit. Overal om je heen zie je kunstwerken, vooral langs de rivier. Hier staan diverse werken van Baskische kunstenaars, allemaal gemaakt van ijzer, als eerbetoon aan het ijzerverleden van de stad. Voor het stadhuis (een voormalig klooster) staat bijvoorbeeld de Variante Ovoide van Jorge Oteiza. Street-art is er ook in overvloed, van grootse kunstwerken – waar je overigens ook een fiets- of wandeltour langs kunt boeken – tot kleurrijke statements als ‘Independentzia’; je bent immers in Baskenland.
Azkuna Zentroa
Jarenlang stond deze oude wijnopslag leeg, maar – zie daar het ‘Bilbao- effect’ door de komst van het Guggenheim – nu is dit mooie pand volledig gerestaureerd en huist het een cultureel centrum met onder andere een bibliotheek, bioscoop, expositieruimte, winkels (Baskisch design!), een zwembad en dakterras. De Franse ontwerper Philippe Starck is mede verantwoordelijk voor het nieuwe design en dat zie je ook terug in de bijzonder versierde steunpilaren op de begane grond. azkunazentroa.eus
Funicular de Artxanda
Voor een mooi uitzicht over de hele stad én picknickplekken in het groen, moet je de hoogte in. En je hoeft niet eens te lopen, want in de gezellige volkswijk Castaños gaat een handig kabeltreintje naar de top van de berg Artxanda. Bij mooi weer kun je zelfs de zee zien. Neem wat lekkers mee voor de lunch, lig op het gras en geniet van de rust.
Carolina
Tussen het pintxos eten door krijg je trek in zoet. Dan weet je dat het tijd is voor een Carolina, een lokaal gebakje van bladerdeeg, gevuld met custard en gegarneerd met een meringuekegel, meestal met geel glazuur en donkere chocolade. De lekkerste (en mooiste!) eet je sinds 1830 bij Martina de Zuricalday, op 5 minuten lopen van het Guggenheim. martinazuricalday.com
Fietstour
Hoe ontdek je een stad het best (en snelst)? Te fiets natuurlijk. Bij Tourné kun je diverse tours boeken en zijn er zelfs Nederlandse gidsen beschikbaar. Zo zie je in een paar uur de hele stad en hoor je boeiende achtergrondverhalen. Wandeltours worden ook aangeboden, waaronder een pintxostour. tournebilbao.com
Santurtzi
Een leuk uitstapje vanuit het centrum, is met de metro naar Santurtzi, de havenplaats van Bilbao. Na 25 minuten stap je uit in een oud vissersdorp, waar je weinig toeristen ziet, wel heel veel bootjes. Hier stroomt de Nervión in de vrouwen al het werk, van de boten binnenhalen en de sardines verkopen tot de vloot weer gereed maken voor vertrek.
Puente Bizkaia
Als je vanuit de haven van Santurtzi over de promenade wandelt, kom je in Portugalete. Al van een afstand zie je een vreemde ‘vogel’ vliegen: de Puente Bizkaia. Dit is de oudste zweefbrug ter wereld (1893, Unesco Werelderfgoed) die elke acht minuten zowel voetgangers, fietsers als zes auto’s van Portugalete naar Las Arenas aan de overkant brengt. Zwevend boven de Nervión vormt deze bijzondere pont geen hindernis voor de grote schepen die onder de brug door moeten.