Eiland vol verrassingen

Het eiland van mysterieuze mythes, zonovergoten stranden, een helderblauwe Middellandse Zee, ruig berggebied en historische culturele schatten: dat is Cyprus in een notendop. Allereerst wat geografische en historische informatie om dit bijzondere eiland te kunnen duiden, en wat het nou zo uniek maakt. Te beginnen met de ligging: het eiland ligt vlakbij het Midden-Oosten (voor de kust van Libanon en Syrië) en hoort geografisch gezien dus eigenlijk bij Azië. Toch wordt het tot Europa gerekend, vanwege politieke en culturele redenen. Cyprus is dan ook sinds 2004 lid van de Europese Unie.

Tweedeling

Hoewel Cyprus een eigen republiek is, bestaat het land uit twee delen: een Grieks en een Turks deel. Deze scheiding ontvouwde zich in 1974 na een militaire interventie door Turkije. De aanleiding was een Griekse poging tot een staatsgreep, die als doel de eenwording met Griekenland had. Daar waren de Turks-Cyprioten het niet mee eens. Omdat zij een minderheid vormen op het eiland, vochten ze – aangestuurd door Turkije – voor een eigen deel van Cyprus. Uiteindelijk verdeelden de Verenigde Naties het eiland via een zogeheten ‘Green Line’; een bufferzone die de twee gemeenschappen scheidt. Het zuidelijke deel is sindsdien de Republiek Cyprus, erkend door de internationale gemeenschap, terwijl het noorden wordt bestuurd door de niet-erkende Turkse Republiek Noord-Cyprus.

Hoofdstad Nicosia

Als toerist reis je altijd naar het ‘Griekse’ deel, dat is veel beter ontwikkeld dan het Turkse deel, waar weinig tot geen faciliteiten voor toeristen zijn. Je kunt er wel naartoe, je moet dan via de bewaakte grensovergang, waarvoor je je paspoort bij je moet hebben om te kunnen passeren. Heel interessant om te bezoeken is hoofdstad Nicosia; dit is de laatste hoofdstad in Europa die door een muur door tweeën wordt gedeeld – net als Berlijn tot 1989. Het is een aparte gewaarwording om midden in een drukke hoofdstraat van de stad, een grens te passeren. Must-visit in Nicosia is het Shacolas Tower Museum and Observatory, een museum over de geschiedenis en de verdeling, waarbij je uitkijkt over de twee delen van de stad. Zeer indrukwekkend!

Lieflijk Lefkara

We verblijven tijdens onze reis op één locatie, in het lieflijke bergdorpje Lefkara. Hoewel Cyprus groter is dan je misschien denkt – 2,5 keer zo groot als Mallorca – kun je alle interessante plaatsen in principe prima bereizen vanuit één plek. Mocht je op avontuur willen gaan natuurlijk, want uiteraard kun je ook maximaal uitrusten en boeken lezen op het strand. Wij kiezen voor Lefkara als uitvalsbasis omdat het een rustig dorp is met waanzinnige uitzichten op de bergen. De tijd lijkt hier stil te hebben gestaan. Je loopt er door de gezellige smalle straatjes vol kleurrijke bloemen. Dit dorpje is befaamd om het handgeweven Lefkarakant en het zilverwaar dat hier wordt gemaakt. Bij de verschillende zilversmeden koop je prachtige sieraden en tafelwaar.

Hip Cyprus

Grappig genoeg zit juist in het authentieke, oude Lefkara, een van de nieuwe hotspots van het eiland: hotel Agora. Een soort Soho House meets The Hoxton, maar dan met een zachtaardig Cypriotisch sausje. Niet verrassend dat de twee eigenaren uit Denemarken blijken te komen – the Danish hebben hun styling vrijwel altijd on point. Kasper en Aleksander zijn medeoprichters van sapketen Joe & the Juice en hebben hun Scandinavische thuisbasis ingeruild voor dit nieuwe project. En dat doen ze goed. Het fantastische pool side-restaurant Novél is waar hip Cyprus zich graag verzamelt. Vooral de zondagsbrunch is erg populair, reserveren is een must. Een andere aanrader in de categorie ‘dinner with a view’ is de nabijgelegen Tochni Tavern. Dit hooggelegen familierestaurant geeft een adembenemend uitzicht over het dorpje Tochni en de vallei. Romantiek ten top.

De Rots van Aphrodite

Wanneer je Cyprus bezoekt, kun je niet om de godin van zowel de liefde en schoonheid als seksualiteit en vruchtbaarheid heen – jawel, we hebben het hier over Aphrodite. Volgens Griekse mythen is Aphrodite geboren op Cyprus, ze ontstond uit het zeeschuim van de golven. Haar naam betekent letterlijk ‘de uit schuim geborene’. Waar zij het eerst aan land kwam, daar staat nu de naar haar vernoemde Rots van Aphrodite. Op een kiezelstrandje omringd door mooie, lichte rotsen. Leg hier je handdoek neer en koel af in de zee waaruit deze godin ooit verrees. Beeldiger dan dit wordt de Griekse geschiedenis en mythologie niet. Een middag strand voor romantische zielen.

Spookstad Famagusta

Geen mythologie, maar volledig echt, is spookstad Famagusta, ook wel bekend als Varosha. Dit was ooit een florissante, fancy kustplaats voor de rich & famous. Niet voor niets ‘de Franse Rivièra van Cyprus’ genoemd, met bezoekers als Brigitte Bardot, Sophia Loren, Elizabeth Taylor en Richard Burton. Tot 1974, toen de Turken de badplaats innamen tijdens de schermutselingen over de verdeling van het eiland. Alle bewoners van Famagusta vluchtten hun huizen uit, in de hoop later weer terug te kunnen keren. Helaas kwam dat moment nooit. Sindsdien is de hele plaats compleet verlaten, alle huizen, gebouwen en hotels zijn leeg en inmiddels gedeeltelijk vervallen en ingestort. Famagusta is volledig omheind met muren en prikkeldraad, maar je kunt er wél in, via één toegangslocatie aan het strand. Daar word je na politiecontrole binnengelaten en stevig in de gaten gehouden. In het hele gebied hangen camera’s en is er 24/7 surveillance. Je mag alleen over de hoofdwegen lopen, de gebouwen mag je niet betreden, dat is levensgevaarlijk wegens instortingsgevaar. Met open mond en ogen vol ongeloof struinen we hier rond. Het lijkt wel een post-apocalyptisch terrein. Je voelt hier de echo’s van het verleden. Vervolgens kom je uit op het – eens zo beroemde – strand, waar wél gewoon zonnebedjes en parasols staan en mensen op het strand liggen alsof er niet recht achter hen een geheel andere, griezelige werkelijkheid oprijst. Met stip op één een van de meest bizarre, fascinerende en intrigerende plekken waar we ooit zijn geweest.

A beach a day…

Geen eilandvakantie zonder rondje strandhoppen. Na alle geschiedenis en cultuur is het nu de hoogste tijd daarvan bij te komen. Juist, op een van de vele stranden die Cyprus in de aanbieding heeft. Verwacht geen kilometers lange witte zandstranden, Cyprus is een ruig eiland. Veelal vind je kiezelstranden, maar de mooiste (zand) stranden en baaitjes bevinden zich aan de oostkant, rondom de badplaats Ayia Napa. Onze favoriet: de lieflijke baai Konnos, waar je heerlijk kunt zwemmen omringd door natuur. Andere mooie stranden zijn Nissi Beach, Fig Tree Bay en Makronissos beach. Met deze porties vitamine D en Z (zee) laad je weer helemaal op om uitgerust huiswaarts te keren.