Een magisch stukje Afrika

‘Welcome to the Pearl of Africa’, zien we op een billboard staan wanneer we het vliegveld uitlopen. Een slogan die ik gedurende mijn reis nog veel vaker ga horen en zien. Het blijkt een uitspraak van Winston Churchill, die in 1907 tijdens zijn reis door Uganda zó onder de indruk is, dat hij het land deze koosnaam toedicht in zijn boek My African Journey . Hij prijst Uganda hierin onder meer als een sprookjesachtig land, met ontzettend veel variëteit in vormen en kleuren, en een overvloed aan schitterende flora en fauna.

Na een ruime week rondtoeren door het land kan ik me daar alleen maar volledig bij aansluiten. Wat me direct raakt, is de dieprode grond. Zo magisch en warm. Afstekend tegen een waanzinnig groen, weelderig landschap. En over die variëteit heeft Winston ook allerminst overdreven: Uganda heeft zowel laagvlaktes als bergen, tropisch regenwoud en woestijnlandschap, vulkanen, meren zo groot als kleine landen, en dan kun je er ook nog alle mogelijke exotische diersoorten in hun natuurlijke habitat aanschouwen.

Gorillas in the mist

Eerlijk is eerlijk: Uganda is zeker prachtig, maar… eigenlijk komen we vooral voor de gorilla’s. Want in de hele wereld zijn er daar nog slechts zo’n duizend van te vinden in het wild, alleen in Uganda, Rwanda en Congo. Waarbij Congo afvalt voor een gezellig bezoekje omdat het er te gevaarlijk is, en in Rwanda betaal je bijna het dubbele voor een visite: 1500 versus 700 Amerikaanse dollar in Uganda. Een bedrag dat overigens ten goede komt aan de dieren, voor conservatie van hun leefgebied én van henzelf, door voormalige stropers te betalen zich om te scholen tot professionele beschermers van de bedreigde diersoort. Het blijkt een uitstekend werkend systeem.

Wanneer we aankomen in het Bwindi Impenetrable Forest, een dag voor de ‘Big Day’, ben ik zo opgewonden als een kind dat voor het eerst op schoolreisje gaat. Vanaf de veranda van mijn hooggelegen boomhut bij de Buhoma Lodge, tuur ik het mistige, mystieke oerwoud in. Daar wonen ze dan. De majestueuze mensapen. Ik kan ze nu nog niet zien, maar het aftellen is begonnen. Morgenochtend kom ik oog in oog te staan met deze wonderlijke creaturen: ik kan me er nog nauwelijks iets bij voorstellen.

Broek in je sokken

Die avond ga ik vroeg slapen, aangezien de wekker om half zes gaat. Dat is vroeg, want we gaan eerst naar een speciaal instructiecentrum waar we de gedragscodes voor onze tocht te horen krijgen. Bovendien is het nooit zeker waar de gorilla’s zich exact bevinden. Soms tref je ze al heel snel, soms gaan er uren wandelen en speuren overheen. Stevige stappers en een goede beschermende outfit zijn daarom van groot belang. Dat merken we ook wanneer we verzamelen voor vertrek in de lobby van onze lodge: de medewerkers komen nog even naar ons toegesneld om extra enkel- en kuitbeschermers om te doen: “Tegen mieren en andere insecten. In de jungle kan er van alles in je sok kruipen, en dat wil je niet!”, lacht een van hen vriendelijk. Broek ín je sokken dus, en nog een extra hoes eromheen, die ik niet eens zelf hoef dicht te doen – zo lief en behulpzaam is men hier.

Ren nooit weg

Dan rijden we naar het informatiecentrum voor de briefing. “Wat je ook doet, ren nooit weg!”, is een van de essentieelste boodschappen die we op ons hart gedrukt krijgen. “Mochten ze grommen of je uitdagen: blijf vooral staan. Gorilla’s houden niet van rennende mensen.” Oké, helder. Verder krijgen we het dringende verzoek altijd minstens zeven meter afstand te houden, én een mondkapje te dragen, want gorilla’s kunnen ook corona krijgen.

Knuffeldrang

Dan gaan we écht. De rangers lopen voor ons uit en kappen en hakken met machetes bladeren en takken weg. Zo klauteren we de jungle door, onze ogen wijd open en de oren gespitst. Al vrij snel ziet een van de rangers een eerste aanwijzing: een hoopje gorillapoep. Direct daarna horen we geritsel en zien we wat takken woest heen en weer bewegen. Yes, het is eindelijk zover. Scheutjes geluk schieten door me heen wanneer we eindelijk voor ze staan. Wat zien ze er lief uit. En zacht. Ze eten en spelen met elkaar. Mijn knuffeldrang moet ik flink onderdrukken. Een uur krijgen we, om in stilte aanwezig te zijn en de dagelijkse gang van zaken van deze gorillafamilie gade te slaan.

Zilverrug op achterpoten

Eentje is er aan het luieren, op zijn rug, met zijn poten rechtop in de lucht. Af en toe werpt hij een blik op ons, maar hij is niet onder de indruk. Een zilverrug die even later een kijkje komt nemen, wél. Hij staat ineens rechtovereind op zijn achterpoten en begint naar ons te grommen. Holy moly! Als ik uit automatisme naar achteren wil deinzen, grijpt de ranger me vast. “Blijven staan!”, sist hij me toe. Oh ja. Mijn hart bonst in mijn keel. Maar een minuutje later gaat de gorilla, die niet geheel toevallig Kavuyo heet – in het Ugandees slang voor ‘chaos’ of ‘temperament’ – gelukkig weer rustig zijn eigen gang. En dan is onze tijd al om. Wauw. Wat bijzonder. Wat een geschenk. Terwijl we onze weg terug banen door de jungle, retour naar de bewoonde wereld, weet ik al: deze ervaring zal ik nooit meer vergeten.

Victoriameer en kleurrijke vogels

Gelukkig is onze reis nog niet over en ligt er nog veel moois in het verschiet. We brengen een bezoekje aan de evenaar, die dwars door Uganda loopt. We varen in een bootje dat wordt voortgeduwd met lange palen op het Victoriameer – met 69.000 vierkante kilometer het grootste meer van Afrika – en spotten daar in het Mabamba Swamp de meest bijzondere, kleurrijke vogels en zeeën van waterlelies. We doen nog een chimpanseetrekking in het Kibale Forest, en gaan op safari in zowel Lake Mburo National Park als Queen Elizabeth National Park (hier vind je de boomklimmende leeuwen!)

Knorrende nijlpaarden

We sluiten de reis af in het Murchison Falls National Park. We logeren in een prachtig tentenkamp aan het water, waar ’s nachts luid knorrende nijlpaarden rond mijn tent struinen. Gelukkig heb ik een badkamer in mijn tent, zodat ik veilig naar het toilet kan. Ook maken we hier een fantastische cruise over de Nijl. Terwijl ik voorop de boot lig te zonnen, spotten we olifantenfamilies, nijlpaarden, vogels en gigantische krokodillen. Ook varen we langs de Murchison watervallen. De volgende ochtend treffen we tijdens een safari over land óók nog een prachtig luipaard, die met zijn felgroene ogen dwars door ons heen kijkt. Om kippenvel van te krijgen. Verrijkt en dankbaar stap ik weer in het vliegtuig. Bye beautiful Pearl of Africa, until we meet again!